Mensenrechten en kinderrechten

Motieven en strafbaarheid

Nederland heeft een reeks internationale verdragen ondertekend en zich daarmee verplicht om huwelijksdwang en achterlating tegen te gaan. Bepalingen uit die verdragen worden omgezet in nationale wetten. Ook neemt de overheid maatregelen om te voorkomen dat universele rechten worden geschonden en grijpt in als dat het geval is. Burgers kunnen in sommige gevallen bij de rechter een beroep doen op deze verdragen.

Het internationaal juridisch kader is omvangrijk. We noemen hier enkele verdragen. Zo ging de Tweede Kamer in juni 2015 akkoord met het Verdrag van Istanbul over het voorkomen, bestrijden en strafbaar stellen van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld. Huwelijksdwang valt hieronder. Het gaat immers  gepaard met sociale en psychische druk en/of fysiek geweld.

Het verdrag bepaalt dat landen slachtoffers beschermen, daders straffen en zorgen voor hulpverlening. Het geldt voor iedereen die in Nederland is, on-geacht de verblijfsstatus.

Vrije partnerkeuze

De Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens stelt dat iedere man of vrouw zelf het recht heeft om te besluiten al dan niet een huwelijk aan te gaan. En om in alle vrijheid een partner te kiezen.

In de inleiding van het Verdrag inzake huwelijkstoestemming staat onder meer: ‘Zonder enige beperking op grond van ras, nationaliteit of godsdienst hebben mannen en vrouwen van huwbare leeftijd het recht om te huwen en een gezin te stichten. Zij hebben gelijke rechten wat het huwelijk betreft, tijdens het huwelijk en bij de ontbinding ervan. Een huwelijk kan slechts worden gesloten met de vrije en volledige toestemming van de aanstaande echtgenoten.’

Het VN-vrouwenverdrag bepaalt dat ‘man en vrouw hetzelfde recht hebben om in vrijheid een echtgenoot te kiezen en alleen met vrije en volledige toestemming een huwelijk aan te gaan.’

Kinderrechten

Het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind stelt dat ieder kind het recht heeft op bescherming tegen alle vormen van geestelijke en lichamelijke mishandeling en verwaarlozing. Gedwongen achterlating is een schending van kinderrechten.  

Het Haags Kinderbeschermingsverdrag bepaalt dat de overheid maatregelen moet nemen om kinderen te beschermen als ze worden belemmerd in hun ontwikkeling of als ouders ernstig tekort schieten in de opvoeding. Dat is doorgaans het geval bij gedwongen achterlating en zeker bij een dwanghuwelijk van een minderjarige.