Mogelijk honderden jongeren ‘op vakantie’ achtergelaten of gedwongen in het huwelijksbootje

Den Haag, 24 juni 2021 – Met de zomervakantie voor de deur dreigen straks honderden jongeren slachtoffer te worden van huwelijksdwang of achterlating. Onder het mom van vakantie worden zij meegenomen naar het buitenland waar het gedwongen huwelijk plaatsvindt of waar zij zonder paspoort en communicatiemiddelen worden achtergelaten. Hun familie keert terug naar Nederland en slachtoffers blijven achter in soms zeer gevaarlijke situaties. Het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA) roept in aanloop naar de zomervakantie professionals op om extra alert te zijn op signalen van potentiële slachtoffers en geeft tips & tricks om (online) in gesprek te gaan met potentiële slachtoffers.

Elk jaar blijkt de zomervakantie een zeer risicovolle tijd, omdat gezinnen naar familie en landen reizen waar de (sociale) druk om jongeren te laten trouwen erg groot kan zijn. Ook deze zomerperiode wordt een toename verwacht vertelt Diny Flierman, manager Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating: “Een code rood zal ouders niet tegenhouden om gedwongen huwelijken of achterlating door te laten gaan. In de afgelopen maanden kregen we, ondanks alle reisbeperkingen verschillende meldingen. Met de grenzen die stapje voor stapje weer opengaan, verwachten we deze zomer opnieuw een toename.” In de eerste zes maanden van 2021 kreeg het LKHA meer meldingen van huwelijksdwang en achterlating dan in de eerste helft van 2020.

Als jongeren slachtoffer worden: zoek hulp in Nederland

Jaarlijks worden jongeren slachtoffer van huwelijksdwang en achterlating. Tijdens vakantie of familiebezoek in het buitenland zijn de risico’s daarop het grootst en is het lastig om hulp te krijgen. En gaat het helemaal mis, dan is er zelfs een kans dat ze bijvoorbeeld zonder paspoort en communicatiemiddelen in het buitenland worden achtergelaten. Diny Flierman: “‘Vandaar dat we mensen die bang zijn om slachtoffer te worden, oproepen om hier in Nederland al hulp te zoeken of advies te vragen hoe je je op de reis kunt voorbereiden. Want eenmaal in het buitenland gelden er andere regels en moet je soms  ontsnappen uit een gevaarlijke situatie om terug te keren naar Nederland.’’

Toolkit voor professionals

Speciaal voor professionals (docenten, buurt- en jeugdwerkers, migrantenorganisaties) is een praktische toolkit ontwikkeld. Hierin staan tips voor het voeren van een online gesprek bij vermoedens, het herkennen van signalen en (contact)informatie van de organisaties die slachtoffers in Nederland en het buitenland kunnen helpen. Voor de podcastserie ‘Liefde kent geen dwang’ is er een speciale aflevering met staatssecretaris Blokhuis (VWS) opgenomen.

Redenen van achterlating

De meeste problemen ontstaan vaak zodra een kind in de puberteit komt en zich gaat afzetten tegen diens ouders. Soms willen ouders voorkomen dat hun kind teveel verwestert en zich verder afkeert van de familietradities en de cultuur in het land van herkomst. Ze vinden bijvoorbeeld dat hun dochter te vrij omgaat met jongens en zich te westers kleedt. Maar ook jongens worden achtergelaten, bijvoorbeeld vanwege alcoholgebruik of hun geaardheid. Om te voorkomen dat hun kind ‘afglijdt’, grijpen de ouders in. Zo’n verhuizing, waarbij een deel van het gezin in Nederland blijft, hoeft geen probleem te zijn. Dat ligt anders in het geval van achterlating. Dit gaat om een vorm van kindermishandeling en ernstige (emotionele) verwaarlozing waarbij de rechten van een kind op bescherming, verzorging, onderwijs, een veilige plek om te wonen en bescherming tegen mishandeling worden geschonden. Op de website van het LKHA staat meer informatie over huwelijksdwang en achterlating.

Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating

Het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA) is het kennis en expertisecentrum op gebied van huwelijksdwang en achterlating. Het Knooppunt adviseert professionals bij de aanpak van complexe zaken. Het LKHA is het aanspreekpunt voor het ministerie van Buitenlandse Zaken als slachtoffers van huwelijksdwang en achterlating in het buitenland hulp nodig hebben. Het LKHA verifieert de melding en in geval van huwelijksdwang of achterlating worden slachtoffers ondersteund bij de terugkeer naar Nederland. Het LKHA werkt nauw samen met gemeenten en Veilig Thuis (Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling) dat de meldingen registreert, betrokkenen adviseert en de hulpverlening op gang brengt.