Wat is achterlating?

Verhuizing of achterlating. Wat is het verschil?

Gaat het om verhuizing of achterlating? Ouders besluiten soms hun minderjarig kind buiten Nederland te laten opgroeien. Bijvoorbeeld bij familie in het land van herkomst. Zelf blijven ze in Nederland wonen. Zo’n verhuizing hoeft geen probleem te zijn, als het kind ermee instemt en in een (pedagogisch) veilige omgeving woont.

Dat ligt anders als de verhuizing duidelijk ingaat tegen wat het kind wil en nodig heeft. Vaak laten ouders hun kind in het buitenland achter als ze in de pubertijd zien hoe het gedrag en houding van hun kind veranderen. De verkeerde invloeden in Nederland krijgen veelal de schuld. En ouders willen hun kind hiervan afsluiten in hun land van herkomst. Gebeurt dit, dan is sprake van achterlating.

Achterlating of ontvoering. Wat is het verschil?

Achterlating of ontvoering? Bij achterlating vinden beide ouders met gezag dat hun kind in het buitenland moet wonen. Bij ontvoering brengt één ouder met gezag het kind naar een ander land, zonder dat de andere ouder daarmee heeft ingestemd.

Mogen ouders hun kind achterlaten in het buitenland?

Ja, in principe mogen ouders hun kind achterlaten in het buitenland. Binnen wettelijke grenzen mogen ze bepalen hoe hun kind tot 18 jaar wordt opgevoed en waar dit gebeurt. Dat kan dus in het buitenland zijn, terwijl ze zelf in Nederland wonen.

Wat valt er te doen tegen achterlating?

Wat je moeten doen tegen achterlating is niet altijd meteen duidelijk. Aan de hand van gebeurtenissen bepalen we als LKHA of we actie moeten ondernemen in het belang van het kind.

Dit blijft echter bijzonder complex. Allereerst is niet altijd meteen duidelijk of het gaat om een verhuizing of een achterlating. Ouders hebben immers wél het recht om hun kind op te voeden zoals zij dat willen. De overheid moet op haar beurt weer kinderen beschermen tegen verwaarlozing en mishandeling.

Is achterlating strafbaar?

Soms is achterlating strafbaar. Dat hangt af van de omstandigheden van de achterlating. Je kunt het zien als een vorm van kindermishandeling én/of verwaarlozing. Mogelijk zijn ook andere wetten overtreden.

Vaak is het echter lastig de feiten boven tafel te krijgen. Ouders en kind vertellen tegenstrijdige verhalen en het is lastig om contact te krijgen met een kind in het buitenland. Getuigen en bewijzen ontbreken. Omstandigheden die het lastig maken om aan te tonen dat er sprake is van fysieke, psychische of emotionele kindermishandeling. Ga dat maar ‘wettelijk en overtuigend’ bewijzen bij de rechter. Wel oordeelde het Hof Den Haag in mei 2017 dat het systematisch kleineren en opsluiten van jongeren strafbare mishandeling is.

Strafrechtelijk vervolgen is het uiterste middel. Eerst worden andere middelen ingezet, zoals: indringende gesprekken met ouders, voorbereiden en nemen van jeugdbeschermingsmaatregelen zoals uit huis plaatsen. Alles voor de veiligheid van het kind. Samen met de Raad voor de Kinderbescherming hebben we veel expertise hierin.

Valt achterlating te verhinderen?

In sommige gevallen zijn er wel aanwijzingen of vermoedens dat de ouders van plan zijn hun kind achter te laten in het buitenland. Soms slaat een jongere zelf of een familielid alarm. In dat geval kan Veilig Thuis de Raad voor Kinderbescherming inschakelen.

Die doet dan onderzoek en gaat naar de kinderrechter. Deze kan ervoor zorgen dat ouders niet meer vrij zijn om hun kind mee te nemen naar het buitenland. Dit gaat via een spoed (voorlopige) ondertoezichtstelling of een uithuisplaatsing.

Zijn andere wetten van toepassing?

Bij achterlating overtreden ouders mogelijk verschillende wetten die in het Wetboek van Strafrecht staan. Het gaat om: kindermishandeling, strafbare dwang, bedreiging, wegnemen van paspoorten en opsluiting.

Het gaat om de volgende artikelen:

• Artikel 300
• artikel 284
• artikel 285
• artikel 310 en 321
• artikel 282

Hoe zit het met leerplicht?

Volgens de leerplicht moet je naar school als je tussen de 5 en 16 jaar bent. Als je nog geen diploma hebt op je 16e moet je nog naar school tot je 18e. Gemeenten moeten ervoor zorgen dat iedereen zich aan deze Leerplichtwet houdt.

Kan een jongere niet naar school gaan, dan moeten ouders ‘ontheffing van leerplicht’ aanvragen. Het is strafbaar als ouders hun kind in het buitenland achterlaten zonder ‘ontheffing’. Ze kunnen hiervoor een gevangenisstraf van een maand of een boete krijgen.

Komt een leerling na de zomer niet terug op school? Dan helpt de Leerplichtwet om snel te ontdekken of er een jongere is achtergelaten in het buitenland. Soms zijn ouders nog over te halen hun kind terug te laten keren, omdat ze bang zijn voor boetes en andere maatregelen.